दरबार हत्याकाण्डले देशमा गणतन्त्र आउन ठूलो भूमिका खेलेको हो । अथवा यसो भनौं, राजतन्त्र जानुमा जनताको भन्दा राजतन्त्रका सदस्यको बढी हात छ । पहिलो कुरा त उक्त काण्डमा राजा वीरेन्द्र र उनका सबै उत्तराधिकारीको ज्यान गयो । यसले उत्तराधिकारीको संकट पैदा गरिदियो । दोस्रो, जो उत्तराधिकारी छानिए, उनीमाथि नै दरबार हत्याकाण्डमा हात हुनसक्छ भनेर आममानिसले शंका गरिदिए । तेस्रो, ज्ञानेन्द्रपछिका उत्तराधिकारीलाई आमजनताले रुचाउँदैनथे । उनलाई युवराजधिराज तोकेपछि जनता भित्रभित्रै आक्रोशित भए । चौथो, ज्ञानेन्द्रले राजनीतिक दलको सहयोग नलिई एकलौटी रूपमा राज्य चलाउने प्रयास गरे । यसबाट चारैतिर आन्दोलनको वातावरण बन्यो । पाँचौं, राजनीतिक दलले आन्दोलनलाई उचाइमा पुर्‍याउन दरबार हत्याकाण्डलाई पनि मुद्दा बनाइदिए । यी सबै कारणले गणतन्त्रको वातावरण बन्दै गयो ।